Kleine boeren in Oeganda
Gepubliceerd april 2022
In Nyabirongo, Oeganda hebben in de loop van 2021 ruim 900 boerengezinnen training over duurzame landbouwpraktijken gekregen. Doel was het versterken van de gezinslandbouw en het stimuleren van de agro-ecologie voor een hogere opbrengst en beter bestaansniveau voor kleine boeren.
Mary Olvious, moeder van vijf kinderen, was een van de begunstigden. Zij is nu een expert in het bestrijden van vervelende insecten en ander ongedierte die vroeger haar gewassen vernielden: “Na de training was ik een van de eerste boeren in mijn gemeenschap die overging tot het maken en gebruiken van biologische bestrijdingsmiddelen en meststoffen.” Met de kennis en vaardigheden in huis over hoe je een bestrijdingsmiddel kunt maken van plaatselijk beschikbare planten en kruiden zoals wit tandzaad (Bidens Pilosa), rode peper, plantenbladeren, wilde zonnebloemen en de es (Fraxinus), ging Mary meteen aan de slag: “Vogelpoep, groenteschillen, gras, onkruid en bladstruiken kan ik nu in de groenbemester transformeren.”
Plaaginsecten vernietigden vaak haar gewassen. Voor de training varieerde de maisopbrengst tussen 500 en 800 kg per acre. In 2021 heeft Mary in de praktijk gebracht wat zij tijdens de trainingen heeft geleerd. Haar oogst is meer dan verdubbeld en zij kon tot wel 1800 kg mais oogsten op één enkele acre: “Voor de eerste keer werd ik beloond voor iets wat me veel bloed, zweet en tranen heeft gekost”, zegt ze met een glimlach.
Ed Moerman, Executive Manager van de Koppert Foundation, zegt dat AWODA (Association of Women Development Actors-Uganda) in aanmerking kwam voor steun van de stichting omdat zij de teelt van gezonde gewassen stimuleert zodat boeren en andere deelnemers in de waardeketen in staat worden gesteld effectief deel te nemen aan en voordeel te halen uit het groeiproces van de landbouw.
De training omvatte ecologische vereisten, de juiste keuze van het terrein, de voorbereiding van de grond, de keuze van de gewenste rassen, geïntegreerde bestrijding van ziekten en plagen, en (na)oogsttechnieken. Trainingen met als basis agro-ecologische praktijken stelden de boeren in staat demoboerderijen op te zetten om gemeenschappen te mobiliseren en de toepassing van verbeterde landbouwtechnologieën te vergemakkelijken door middel van het organiseren van velddagen en voorlichtingsbijeenkomsten.
Boeren bezochten de ecologische boerderijen Biglad en Tripple F Agro voor een beter inzicht in de agro-ecologie en van september 2021 tot januari 2022 werden er clinics gehouden voor verschillende gewassen om kennis uit te wisselen tussen plantendokters en boeren. De landbouwers brachten monsters van de aangetaste gewassen mee en kregen een diagnose van hun problemen. 620 landbouwers werden op deze manier bereikt. Eind september 2021 hadden 720 boeren zich ook toegelegd op de productie en consumptie van groenten en fruit die voorheen werden verwaarloosd. Het gebruik van drie maaltijden per dag met ten minste vijf voedingsgroepen nam enorm toe. De boeren hadden hun kennis over voeding, voedselbereiding en -veiligheid verbeterd. AWODA heeft ook 38 groepen boeren gemobiliseerd en getraind in spaar- en leenmethodologie. Dit stimuleerde het plaatselijke bedrijfsleven met de opening van kleine bedrijfjes en het commercialiseren van de landbouw.
Verhoogde productiviteit en veerkracht van de gezinsboerderijen stelt landbouwers beter in staat het hoofd te bieden aan onverwachte crises zoals COVID-19 of klimaatverandering. Uit halverwege het jaar verzamelde gegevens bleek dat 80% van de gezinsboeren uit de doelgroep voedselzekerheid had.
“Agro-ecologische kleine boeren in de gemeenschap zijn de beste onderwijzers om andere kleine boeren te trainen en hun kennis en ervaring te delen”, zegt Ed. “Deze boeren tonen een ongelooflijke inzet en enthousiasme en spelen een sleutelrol bij de snelle verspreiding van hun agro-ecologische vaardigheden op uitgebreide schaal onder de plattelandsgemeenschappen.”
